(Hadalsame) 06 Maajo 2023 – SADDEX SU’AAL – Dhalinyaro, sanadkii 1848-kii, dekadda Berbera waxay ahayd ekadda 1-aad ee dunada ee wax laga dhoofiyo, taas oo ku shaqaysa hannaanka cashuur-la’aanta ah (Free Port). Sanadkaas gudihiisa waxaa dekaddan ka dhoofay hanti ay sideen 7,000 oo rati. Hantidaas ayaa dhamaanteed laga keeney gudaha degaanada ay ku dhaqan yihiin Soomaalida iyo Oromada.
Isla-sanadkaas waxaa deadda Berber aka soo degey hanti lagu gaadiidey 6,800 oo rati, taas oo gebi ahaan u udbay gudaha. Arintaasi waxay dhacday iyada oo aanan weli la furin biya-mareenka Suweys. Haddaba su’aal ayaan idin weydiinayaa, xilligaas qiimaha ay Berbera lahayd ma-tahay mid maanta leh?
Sanadkii 1929-kii, degmada Xaafuun waxay ahayd degmo xeeb ah ee dunida ku taal oo laga dhoofiyo cusbada middeeda 1-aad. Bil walba waxaa degmada ka bixi jiray shan Markab oo waawayn oo cusbo ah.
Cusbadaas waxaa qaadan jiray waddamada ay kamidka yihiin Talyaaniga, Jabaan iyo Jarmalka, kuwaas oo wershadohooda ay baai baan u qabeen cunuran cubaa ah. Magaaladu waxay markaas ahayd qaaradda Afrikada madow degmada tirada badan ee leh dad shaqaale ah. Haddaba su’aal ayaan idin weydiinayaa, xilligaas qiimaha ay Xaafuun lahayd ma-tahay mid maanta leh?
Sanadkii 1975-kii, magaalada Xamar waxay ahayd magaalo dunida dhacda ee laga dhoofiyo xoolaha nool middeeda 1-aad. Xoolahaas waxay isugu jireen ari, ido, lo’ iyo geel. Xoolahaas ayaa dhamaantood waxaa loo dhoofiyey waddamada Khaliijka oo xilligaas saboolnimadii ka soo baxay.
Waxay ahayd xilli ay u bilaabatay kor u-kaca dhaqaale ee la xiriirey shidaalkoodii oo u gadmay. Sidaa darteed waxay bilaabeen in ay hilb badan cunaan. Meesha ugu dhow oo ay ka heli-karaan waxay noqotay Soomaaliya. Haddaba su’aal ayaan idin weydiinayaa, xilligaas qiimaha ay Xamar lahayd ma-tahay mid maanta leh?
Qore: Dr. Saadiq Enow
Mail: saadiqm1000@gmail.com
Hadalsame Media